Bể Phốt Tự Hoại Là Gì? Kích thước, cấu tạo và nguyên lý

Bể Phốt Tự Hoại Là Gì?

Bể phốt tự hoại, hay còn gọi là bể tự hoại, là một hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt được thiết kế để xử lý các chất thải rắn và lỏng từ các hộ gia đình, công trình dân dụng hoặc các khu vực không có hệ thống thoát nước tập trung. Đây là một thiết bị quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, giúp ngăn chặn ô nhiễm nguồn nước và đất do nước thải chưa qua xử lý. Bể phốt tự hoại hoạt động dựa trên nguyên lý phân hủy yếm khí, trong đó các vi sinh vật kỵ khí phân hủy các chất hữu cơ trong nước thải thành các sản phẩm đơn giản hơn như khí metan, cacbon dioxit và bùn.

Về mặt cấu tạo, bể phốt tự hoại thường được xây dựng bằng bê tông cốt thép hoặc các vật liệu chịu nước khác, có khả năng chống thấm tốt để ngăn ngừa rò rỉ nước thải ra môi trường xung quanh. Bể được thiết kế với nhiều ngăn nhằm phân tách các loại chất thải khác nhau, giúp quá trình xử lý diễn ra hiệu quả hơn. Bể phốt tự hoại không chỉ giúp xử lý nước thải mà còn giảm thiểu mùi hôi và các tác nhân gây bệnh, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Xem thêm chi tiết dịch vụ hút bể phốt tại Hà Nội uy tín, chuyên nghiệp.

Kích Thước Bể Phốt Tự Hoại

Kích thước bể phốt tự hoại là yếu tố quyết định đến hiệu quả xử lý nước thải và tuổi thọ của bể. Việc xác định kích thước bể phụ thuộc vào nhiều yếu tố như số lượng người sử dụng, lượng nước thải phát sinh hàng ngày, loại hình công trình và đặc điểm địa chất khu vực xây dựng. Một bể phốt quá nhỏ sẽ không đủ sức chứa và xử lý nước thải, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn, tràn bùn và ô nhiễm môi trường. Ngược lại, bể quá lớn sẽ gây lãng phí vật liệu và chi phí xây dựng.

Tiêu chuẩn kích thước bể phốt tự hoại

Căn cứ vào tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6774:2000 về thiết kế hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt, kích thước bể phốt tự hoại được tính toán dựa trên các thông số sau:

• Thể tích bể (V): Phải đủ để chứa lượng nước thải và bùn trong khoảng thời gian từ 2 đến 3 năm mà không cần hút bể.
• Thời gian lưu nước (t): Thường từ 24 đến 48 giờ để đảm bảo quá trình phân hủy yếm khí diễn ra hiệu quả.
• Lượng nước thải hàng ngày (Q): Tính toán dựa trên số người sử dụng và mức tiêu thụ nước trung bình.

Công thức tính thể tích bể phốt tự hoại:

V = Q x t

Trong đó:

• V: Thể tích bể (m³)
• Q: Lượng nước thải hàng ngày (m³/ngày)
• t: Thời gian lưu nước (ngày)

Tham khảo chi tiết bảng giá hút bể phốt hợp lý, giá rẻ.

Bảng kích thước bể phốt tự hoại theo số người sử dụng

Cấu Tạo Chi Tiết của Bể Phốt Tự Hoại

Bể phốt tự hoại được thiết kế với cấu trúc kỹ thuật phức tạp nhằm tối ưu hóa hiệu quả xử lý nước thải sinh hoạt thông qua quá trình phân hủy yếm khí. Mỗi bộ phận trong bể đều đảm nhận vai trò quan trọng, phối hợp nhịp nhàng để xử lý triệt để các thành phần hữu cơ và chất rắn trong nước thải. Cấu tạo tiêu chuẩn của bể phốt tự hoại bao gồm các phần chính sau:

1. Ngăn Chứa và Lắng (Ngăn Sơ Cấp)

• Chức năng: Đây là khoang đầu tiên tiếp nhận nước thải từ hệ thống thoát nước sinh hoạt. Ngăn này có nhiệm vụ giữ lại các chất rắn nặng, cặn bã, và các vật liệu không phân hủy được để lắng xuống đáy bể.
• Quá trình phân hủy: Các chất rắn lắng xuống đáy sẽ trải qua quá trình phân hủy kỵ khí chậm, chuyển hóa thành bùn hữu cơ.

Tìm hiểu thêm cách hút bể phốt không đục phá, nhanh gọn.

• Tỷ lệ thể tích: Ngăn chứa thường chiếm khoảng 50-60% tổng thể tích bể, được thiết kế sao cho dòng chảy vào không gây khuấy động lớp bùn dưới đáy, đảm bảo quá trình lắng diễn ra hiệu quả.
• Thiết kế kỹ thuật: Bề mặt ngăn chứa được làm nhẵn, không có góc chết để tránh tích tụ cặn bẩn, đồng thời có độ nghiêng đáy phù hợp để bùn dễ dàng lắng xuống và không bị trôi theo dòng nước.

2. Ngăn Lọc và Phân Hủy Yếm Khí (Ngăn Trung Gian)

• Vai trò: Đây là khu vực chính diễn ra quá trình phân hủy yếm khí do các vi sinh vật kỵ khí thực hiện, chuyển hóa các hợp chất hữu cơ phức tạp thành các khí sinh học như metan (CH₄), cacbon dioxit (CO₂) và bùn.

• Thể tích chiếm: Ngăn này thường chiếm khoảng 30-40% thể tích bể, được thiết kế để giữ lại bùn lâu nhất có thể, tăng cường thời gian tiếp xúc giữa vi sinh vật và chất hữu cơ.
• Đặc điểm cấu trúc: Bề mặt ngăn có thể được trang bị các vách ngăn hoặc hệ thống phân phối dòng chảy nhằm giảm tốc độ dòng nước, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phân hủy và hạn chế sự khuấy động bùn.
• Quản lý bùn: Bùn sinh ra trong ngăn này cần được kiểm soát định kỳ để tránh tích tụ quá mức gây tắc nghẽn hoặc giảm hiệu quả xử lý.

3. Ngăn Lắng Thứ Cấp (Ngăn Lắng Cuối)

• Mục đích: Ngăn này có nhiệm vụ lắng các bùn còn lại và các chất rắn nhỏ chưa được phân hủy hoàn toàn trước khi nước thải được xả ra ngoài.
• Thiết kế: Ngăn lắng thứ cấp được bố trí sao cho dòng chảy nước thải chậm lại, tạo điều kiện cho các hạt bùn nhỏ lắng xuống đáy.

Dịch vụ thi công hút bể phốt tại Ba Đình chuyên nghiệp, giá tốt.

• Quá trình xử lý tiếp theo: Nước sau khi qua ngăn này thường đạt tiêu chuẩn sơ bộ để được dẫn vào hệ thống thoát nước chung hoặc các công trình xử lý nước thải tiếp theo như bể lọc sinh học hoặc hệ thống xử lý hóa học.

4. Hệ Thống Ống Dẫn và Thoát Khí

• Ống dẫn nước thải: Được thiết kế với độ dốc phù hợp để đảm bảo dòng chảy ổn định, tránh hiện tượng tắc nghẽn hoặc trào ngược nước thải.
• Ống thoát khí: Có chức năng dẫn khí metan, cacbon dioxit và các khí độc hại sinh ra trong quá trình phân hủy ra khỏi bể, giảm thiểu nguy cơ tích tụ khí gây nổ hoặc mùi hôi khó chịu.
• Vị trí lắp đặt: Ống thoát khí thường được đặt cao hơn mặt đất, có thể trang bị van một chiều hoặc bộ lọc mùi để ngăn khí độc và mùi hôi phát tán vào khu vực sinh sống.

5. Nắp Bể và Hệ Thống Chống Thấm

• Nắp bể: Được chế tạo từ vật liệu chịu lực cao, kín khít nhằm ngăn chặn mùi hôi thoát ra ngoài và tránh sự xâm nhập của các vật thể lạ hoặc nước mưa vào bên trong bể.
• Hệ thống chống thấm: Bao gồm lớp vật liệu chống thấm bên trong và bên ngoài thành bể, giúp ngăn ngừa sự thẩm thấu của nước ngầm vào bể và ngăn rò rỉ nước thải ra môi trường xung quanh.
• Độ bền và an toàn: Hệ thống này đảm bảo tuổi thọ bể lâu dài, giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Nguyên Lý Hoạt Động Của Bể Phốt Tự Hoại

Bể phốt tự hoại hoạt động dựa trên nguyên lý phân hủy yếm khí, trong đó các vi sinh vật kỵ khí sử dụng các chất hữu cơ trong nước thải làm nguồn năng lượng và phân hủy chúng thành các sản phẩm đơn giản hơn. Quá trình này diễn ra trong môi trường không có oxy, giúp giảm thiểu mùi hôi và các chất gây ô nhiễm.

Liên hệ ngay để đặt lịch hút bể phốt 24/7.

Quá trình phân hủy yếm khí

Quá trình phân hủy yếm khí trong bể phốt tự hoại gồm các giai đoạn chính:

• Phân hủy sơ cấp: Các chất hữu cơ lớn như protein, carbohydrate và lipid bị phân giải thành các hợp chất nhỏ hơn như axit hữu cơ, rượu và các hợp chất trung gian khác.
• Phân hủy thứ cấp: Các hợp chất trung gian tiếp tục bị vi sinh vật kỵ khí chuyển hóa thành khí metan (CH4), cacbon dioxit (CO2), hydro (H2) và các sản phẩm khác.
• Tạo bùn: Các chất rắn không phân hủy được sẽ lắng xuống đáy bể tạo thành bùn, cần được hút định kỳ để duy trì hiệu quả xử lý.

Chu trình nước thải trong bể phốt

Nước thải từ các nguồn sinh hoạt được dẫn vào bể phốt qua ống dẫn. Tại đây, các chất rắn nặng lắng xuống ngăn chứa, các chất hữu cơ được phân hủy trong ngăn phân hủy yếm khí. Nước thải sau khi qua các ngăn sẽ được lọc và lắng lại trước khi thoát ra ngoài. Quá trình này giúp loại bỏ phần lớn các chất ô nhiễm, giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động

Hiệu quả hoạt động của bể phốt tự hoại phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

• Thời gian lưu nước: Thời gian nước thải lưu lại trong bể phải đủ dài để vi sinh vật phân hủy các chất hữu cơ.
• Nhiệt độ: Nhiệt độ ảnh hưởng đến hoạt động của vi sinh vật, nhiệt độ quá thấp sẽ làm chậm quá trình phân hủy.
• Độ pH: Môi trường pH thích hợp (khoảng 6.5 - 8) giúp vi sinh vật hoạt động hiệu quả.
• Lượng bùn: Bùn tích tụ quá nhiều sẽ làm giảm thể tích bể và ảnh hưởng đến quá trình xử lý.
• Thiết kế và thi công: Bể phải được thiết kế và thi công đúng kỹ thuật để đảm bảo tính kín, chống thấm và dòng chảy ổn định.

Đọc thêm các dấu hiệu nhận biết hầm cầu bị đầy để được xử lý kịp thời.

Ứng Dụng và Tầm Quan Trọng Của Bể Phốt Tự Hoại

Bể phốt tự hoại không chỉ là giải pháp xử lý nước thải hiệu quả cho các hộ gia đình mà còn là công trình thiết yếu trong các khu dân cư, khu công nghiệp nhỏ và các công trình xây dựng không có hệ thống thoát nước tập trung. Việc sử dụng bể phốt tự hoại giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo vệ nguồn nước ngầm và hạn chế phát sinh các bệnh liên quan đến nước thải chưa qua xử lý.

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng và áp lực lên hệ thống thoát nước ngày càng lớn, bể phốt tự hoại đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tải cho các hệ thống xử lý tập trung, đồng thời góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của cộng đồng. Việc thiết kế, xây dựng và bảo trì bể phốt đúng cách là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả lâu dài và bền vững của công trình.

Đặc biệt, với sự phát triển của công nghệ, các loại bể phốt tự hoại hiện đại được cải tiến với khả năng xử lý cao hơn, giảm thiểu mùi hôi và dễ dàng bảo trì, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội. Việc lựa chọn loại bể phù hợp với điều kiện thực tế và nhu cầu sử dụng sẽ giúp tối ưu hóa chi phí và hiệu quả xử lý.

Qua bài viết trên, bạn đã hiểu rõ bể phốt tự hoại là gì, cấu tạo, nguyên lý hoạt động cũng như tầm quan trọng trong đời sống hiện đại. Đây không chỉ là công trình xử lý nước thải hiệu quả, giúp phân hủy chất hữu cơ, giảm mùi hôi và hạn chế ô nhiễm mà còn là giải pháp bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giữ gìn nguồn nước ngầm bền vững. Việc lựa chọn kích thước phù hợp, thiết kế chuẩn kỹ thuật và bảo trì định kỳ sẽ quyết định tuổi thọ và hiệu quả xử lý của bể. Trong bối cảnh đô thị hóa, bể phốt tự hoại ngày càng chứng minh vai trò không thể thay thế, là lựa chọn tối ưu cho gia đình, khu dân cư và nhiều công trình dân dụng hiện nay.

Hotline/Zalo: 0975.679.055