Cách dùng gậy thông bồn cầu đúng kỹ thuật, nhanh chóng

Trong sinh hoạt hàng ngày, tình trạng tắc nghẽn bồn cầu là vấn đề phổ biến mà hầu như gia đình nào cũng từng gặp phải. Việc xử lý nhanh chóng, hiệu quả và an toàn là điều cần thiết để đảm bảo vệ sinh, tránh phát sinh mùi hôi khó chịu cũng như hạn chế các rủi ro về sức khỏe. Một trong những dụng cụ thông tắc bồn cầu được sử dụng phổ biến nhất là gậy thông bồn cầu. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng gậy thông bồn cầu đúng kỹ thuật để đạt hiệu quả tối ưu, tránh làm hư hại hệ thống ống nước hoặc gây ra những hậu quả không mong muốn. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, chuyên sâu về cách dùng gậy thông bồn cầu, từ việc lựa chọn loại gậy phù hợp, chuẩn bị trước khi thông, các bước thực hiện đúng kỹ thuật, đến những lưu ý quan trọng trong quá trình sử dụng, giúp bạn xử lý sự cố một cách nhanh chóng, an toàn và hiệu quả nhất.

Phân loại gậy thông bồn cầu và nguyên lý hoạt động

1. Các loại gậy thông bồn cầu phổ biến trên thị trường

Gậy thông bồn cầu là dụng cụ cơ học được thiết kế để xử lý các vật cản gây tắc nghẽn trong đường ống thoát nước của bồn cầu. Hiện nay, trên thị trường Việt Nam có ba loại gậy thông bồn cầu phổ biến nhất:

• Gậy thông bồn cầu lò xo cầm tay: Được cấu tạo từ một sợi lò xo thép dài từ 3-10 mét, đầu lò xo có thể uốn cong linh hoạt, giúp luồn sâu vào các khúc cua của đường ống. Đây là loại được sử dụng nhiều nhất trong các hộ gia đình.
• Gậy thông bồn cầu dạng pittong (còn gọi là cây thụt bồn cầu): Sử dụng nguyên lý tạo áp suất đẩy vật cản xuống dưới bằng lực nén không khí hoặc nước. Loại này phù hợp với các trường hợp tắc nhẹ, vật cản mềm.
• Gậy thông bồn cầu dạng máy quay tay: Thường dùng trong các trường hợp tắc nghẽn nặng, đường ống dài hoặc vật cản cứng đầu. Loại này có thiết kế tay quay giúp tăng lực đẩy và xoay lò xo mạnh hơn.

2. Nguyên lý hoạt động của gậy thông bồn cầu

Gậy thông bồn cầu hoạt động dựa trên nguyên lý cơ học, sử dụng lực đẩy, xoay hoặc nén để phá vỡ, đẩy vật cản ra khỏi vị trí tắc nghẽn. Đối với gậy lò xo, đầu lò xo sẽ được đưa sâu vào trong ống, khi gặp vật cản, người dùng xoay hoặc đẩy để đầu lò xo phá vỡ hoặc móc vật cản ra ngoài. Với gậy pittong, lực nén không khí hoặc nước sẽ tạo áp suất lớn, đẩy vật cản trôi xuống dưới. Máy quay tay kết hợp cả lực xoay và lực đẩy mạnh, phù hợp với các trường hợp tắc nghẽn phức tạp.

Xem thêm cách thông bồn cầu đơn giản mà hiệu quả cao.

Chuẩn bị trước khi sử dụng gậy thông bồn cầu

1. Đánh giá mức độ tắc nghẽn

Trước khi tiến hành thông bồn cầu, cần xác định rõ mức độ tắc nghẽn để lựa chọn loại gậy và phương pháp phù hợp. Có thể dựa vào các dấu hiệu sau:

• Nước rút chậm: Thường do giấy vệ sinh, tóc hoặc rác nhỏ gây tắc nhẹ.
• Nước không rút hoặc trào ngược: Dấu hiệu tắc nghẽn nặng, có thể do vật cứng, đồ chơi trẻ em, băng vệ sinh...
• Mùi hôi bốc lên mạnh: Có thể do tắc lâu ngày, chất thải phân hủy gây mùi.

Thống kê của Hiệp hội Cấp thoát nước Việt Nam năm 2022 cho thấy, 67% các trường hợp tắc bồn cầu tại hộ gia đình là do giấy vệ sinh và rác thải sinh hoạt, 21% do vật cứng rơi vào bồn cầu, còn lại là do nguyên nhân khác.

2. Chuẩn bị dụng cụ và bảo hộ

Để đảm bảo an toàn và vệ sinh, cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ sau:

• Gậy thông bồn cầu phù hợp với mức độ tắc nghẽn
• Găng tay cao su dày, khẩu trang y tế
• Tạp dề hoặc quần áo bảo hộ
• Xô nước sạch, khăn lau, dung dịch sát khuẩn
• Đèn pin nhỏ (nếu cần kiểm tra sâu trong ống)

Thực tế cho thấy, việc sử dụng đầy đủ bảo hộ giúp giảm tới 90% nguy cơ tiếp xúc với vi khuẩn, hóa chất độc hại trong quá trình thông tắc.

Quy trình sử dụng gậy thông bồn cầu đúng kỹ thuật

1. Các bước sử dụng gậy lò xo cầm tay

1. Đưa đầu lò xo vào miệng bồn cầu: Nhẹ nhàng luồn đầu lò xo vào lỗ thoát nước, tránh để lò xo cọ xát mạnh gây xước men sứ.
2. Đẩy lò xo sâu vào ống: Dùng tay đẩy lò xo từ từ, kết hợp xoay nhẹ theo chiều kim đồng hồ để lò xo dễ dàng vượt qua các khúc cua.
3. Xoay và đẩy khi gặp vật cản: Khi cảm nhận thấy đầu lò xo chạm vật cản (có cảm giác cứng hoặc bị mắc lại), tiếp tục xoay mạnh và đẩy nhẹ để phá vỡ hoặc móc vật cản ra ngoài.
4. Rút lò xo ra kiểm tra: Sau khi cảm thấy vật cản đã được xử lý, từ từ rút lò xo ra ngoài, kiểm tra xem vật cản có bị kéo ra không.
5. Xả nước kiểm tra: Xả mạnh nước để kiểm tra tốc độ rút nước. Nếu nước rút nhanh, quá trình thông đã thành công.

Thời gian thực hiện trung bình cho một lần thông tắc bằng gậy lò xo là 10-20 phút, tùy vào độ dài ống và mức độ tắc nghẽn.

2. Sử dụng gậy pittong (cây thụt bồn cầu)

1. Đặt pittong vào miệng lỗ thoát nước: Đảm bảo phần cao su của pittong phủ kín miệng lỗ để tạo áp suất tối đa.
2. Thụt mạnh và dứt khoát: Dùng lực tay đẩy pittong xuống rồi kéo lên liên tục 10-15 lần, mỗi lần cách nhau 1-2 giây.
3. Xả nước kiểm tra: Nếu nước rút nhanh, vật cản đã được đẩy xuống. Nếu chưa thành công, lặp lại thao tác thêm 1-2 lần.

Gậy pittong phù hợp với các trường hợp tắc nhẹ, thời gian xử lý chỉ 5-10 phút.

3. Sử dụng gậy thông bồn cầu máy quay tay

1. Luồn đầu lò xo vào ống: Đưa đầu lò xo vào sâu trong ống, dùng tay quay để lò xo tiến sâu hơn.
2. Quay mạnh khi gặp vật cản: Khi cảm nhận đầu lò xo bị mắc, quay mạnh tay cầm để tăng lực phá vỡ vật cản.
3. Rút lò xo và kiểm tra: Sau khi thông xong, rút lò xo ra ngoài, kiểm tra vật cản có bị kéo ra không.
4. Xả nước kiểm tra: Xả nước mạnh để kiểm tra hiệu quả thông tắc.

Máy quay tay thường được thợ chuyên nghiệp sử dụng, có thể xử lý các trường hợp tắc nghẽn nặng chỉ trong 15-30 phút.

Đọc thêm quy trình thông tắc cống tại Hà Đông đạt chuẩn.

Lưu ý quan trọng khi sử dụng gậy thông bồn cầu

1. Không dùng lực quá mạnh

Việc sử dụng lực quá mạnh khi đẩy hoặc xoay gậy có thể làm nứt vỡ men sứ bồn cầu, gãy lò xo hoặc thậm chí làm hỏng đường ống thoát nước. Theo khảo sát của Trung tâm Bảo trì Hạ tầng Đô thị TP.HCM năm 2023, có tới 12% các trường hợp hư hỏng bồn cầu là do thao tác thông tắc không đúng kỹ thuật.

2. Không sử dụng hóa chất mạnh kết hợp

Nhiều người có thói quen đổ hóa chất thông tắc bồn cầu cùng lúc với việc dùng gậy, điều này có thể gây phản ứng hóa học, làm ăn mòn lò xo hoặc phát sinh khí độc hại. Chỉ nên sử dụng hóa chất sau khi đã thông tắc cơ học không thành công, và cần tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất.

3. Vệ sinh dụng cụ sau khi sử dụng

Sau khi thông tắc xong, cần vệ sinh sạch sẽ gậy thông bồn cầu bằng nước sạch và dung dịch sát khuẩn, phơi khô trước khi cất giữ. Điều này giúp kéo dài tuổi thọ dụng cụ và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển.

4. Kiểm tra lại hệ thống sau khi thông tắc

Sau khi thông tắc thành công, nên xả nước nhiều lần để kiểm tra tốc độ rút nước và đảm bảo không còn vật cản sót lại. Nếu vẫn còn hiện tượng nước rút chậm, cần kiểm tra lại hoặc liên hệ thợ chuyên nghiệp.

Các lỗi thường gặp và cách khắc phục khi dùng gậy thông bồn cầu

1. Lò xo bị kẹt trong ống

Đây là lỗi thường gặp khi sử dụng gậy lò xo quá dài hoặc thao tác không đúng kỹ thuật. Khi lò xo bị kẹt, tuyệt đối không cố kéo mạnh ra vì có thể làm gãy lò xo hoặc hỏng ống. Thay vào đó, nên xoay nhẹ nhàng ngược chiều kim đồng hồ kết hợp đẩy nhẹ để lò xo tự trượt ra ngoài.

2. Vật cản không bị phá vỡ

Trường hợp này thường xảy ra khi vật cản là vật cứng (đồ chơi, đá, kim loại nhỏ...). Nếu dùng gậy lò xo hoặc pittong không hiệu quả, nên chuyển sang máy quay tay hoặc liên hệ dịch vụ chuyên nghiệp có thiết bị chuyên dụng như máy thông cống áp lực cao, camera nội soi.

3. Nước vẫn rút chậm sau khi thông

Nguyên nhân có thể do vật cản chưa được đẩy hoàn toàn ra khỏi ống, hoặc có nhiều điểm tắc nhỏ dọc đường ống. Nên lặp lại thao tác thông tắc 1-2 lần, kết hợp xả nước mạnh để đẩy hết cặn bẩn ra ngoài.

Bảo dưỡng và lưu trữ gậy thông bồn cầu

1. Vệ sinh định kỳ

Sau mỗi lần sử dụng, nên ngâm gậy trong dung dịch sát khuẩn 10-15 phút, sau đó rửa sạch bằng nước ấm, lau khô và bảo quản nơi khô ráo. Đối với gậy lò xo, nên tra dầu mỡ định kỳ vào các khớp nối để tránh gỉ sét.

2. Kiểm tra độ bền và thay thế

Gậy thông bồn cầu, đặc biệt là loại lò xo, sau một thời gian sử dụng có thể bị cong, gãy hoặc mất độ đàn hồi. Nên kiểm tra định kỳ 3-6 tháng/lần, nếu phát hiện dấu hiệu hư hỏng cần thay mới để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng.

3. Lưu trữ đúng cách

Không để gậy ở nơi ẩm ướt, gần hóa chất hoặc ngoài trời nắng gắt. Nên treo gậy lên cao, tránh xa tầm tay trẻ em và vật nuôi để đảm bảo an toàn.

Những lưu ý phòng tránh tắc nghẽn bồn cầu

1. Không xả rác không phân hủy vào bồn cầu

Thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội năm 2023 cho thấy, 38% các trường hợp tắc bồn cầu là do xả rác không phân hủy như băng vệ sinh, tăm bông, khăn giấy ướt, bao cao su... vào bồn cầu. Cần tuyệt đối tránh thói quen này để bảo vệ hệ thống thoát nước.

2. Sử dụng giấy vệ sinh dễ phân hủy

Nên chọn loại giấy vệ sinh có khả năng tan nhanh trong nước, tránh dùng giấy quá dày hoặc giấy ướt. Các thương hiệu giấy vệ sinh uy tín thường có thông số "tan trong nước sau 3-5 giây" trên bao bì.

3. Vệ sinh bồn cầu định kỳ

Vệ sinh bồn cầu và đường ống thoát nước định kỳ 1-2 lần/tháng bằng các dung dịch thông bồn cầu chuyên dụng giúp ngăn ngừa tích tụ cặn bẩn, giảm nguy cơ tắc nghẽn.

4. Lắp đặt lưới chắn rác

Đối với các gia đình có trẻ nhỏ, nên lắp lưới chắn rác ở miệng bồn cầu để ngăn đồ chơi, vật lạ rơi vào ống thoát nước.

5. Kiểm tra hệ thống thoát nước định kỳ

Đối với các căn hộ chung cư hoặc nhà phố có hệ thống thoát nước phức tạp, nên kiểm tra định kỳ 6-12 tháng/lần để phát hiện sớm các dấu hiệu tắc nghẽn hoặc hư hỏng.

Khi nào nên gọi dịch vụ thông tắc chuyên nghiệp?

Mặc dù gậy thông bồn cầu là công cụ hữu ích và tiện lợi cho việc xử lý tắc nghẽn tại nhà, tuy nhiên trong một số trường hợp, việc tự thông tắc có thể không mang lại hiệu quả hoặc tiềm ẩn nguy cơ làm hỏng hệ thống thoát nước. Bạn nên cân nhắc gọi dịch vụ thông tắc bồn cầu chuyên nghiệp khi:

• Tắc nghẽn nghiêm trọng: Nước không rút hoặc trào ngược liên tục sau nhiều lần thông tắc bằng gậy.
• Vật cản cứng hoặc lớn: Các vật thể như đồ chơi, kim loại, hoặc vật liệu khó phân hủy gây tắc nghẽn sâu trong đường ống.
• Ống thoát nước có dấu hiệu hư hỏng: Nứt vỡ, rò rỉ hoặc biến dạng do tác động cơ học hoặc thời gian sử dụng lâu dài.
• Không có kinh nghiệm hoặc dụng cụ phù hợp: Việc tự xử lý có thể làm tình trạng tồi tệ hơn hoặc gây nguy hiểm.

Dịch vụ thông tắc chuyên nghiệp thường sử dụng thiết bị hiện đại như máy áp lực cao, máy camera nội soi đường ống, giúp xác định chính xác vị trí và nguyên nhân tắc nghẽn, từ đó xử lý triệt để và an toàn hơn.

Tham khảo thêm giá thông tắc bồn cầu cập nhật mới nhất.

Kết luận

Việc sử dụng gậy thông bồn cầu đúng kỹ thuật không chỉ giúp bạn xử lý nhanh chóng các sự cố tắc nghẽn thông thường mà còn góp phần bảo vệ hệ thống thoát nước và kéo dài tuổi thọ bồn cầu. Qua bài viết, hy vọng bạn đã nắm được cách lựa chọn dụng cụ phù hợp, quy trình sử dụng chi tiết và những lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Đồng thời, việc duy trì thói quen vệ sinh định kỳ và phòng tránh tắc nghẽn sẽ giúp hạn chế tối đa các sự cố không mong muốn. Khi gặp phải các trường hợp phức tạp hoặc không tự tin xử lý, đừng ngần ngại liên hệ với các đơn vị chuyên nghiệp để được hỗ trợ kịp thời, đảm bảo môi trường sống luôn sạch sẽ, an toàn và thoải mái.

Hotline/Zalo: 0975.679.055