Bột thông cống bị vón cục có còn thông cống nghẹt hiệu quả?

Bột thông cống là một trong những giải pháp phổ biến và tiện lợi nhất hiện nay để xử lý tình trạng tắc nghẽn đường ống thoát nước trong gia đình, nhà hàng, khách sạn, khu công nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình bảo quản và sử dụng, không ít người gặp phải hiện tượng bột thông cống bị vón cục, làm dấy lên nhiều thắc mắc về hiệu quả thực sự của sản phẩm khi gặp tình trạng này. Liệu bột thông cống bị vón cục có còn phát huy tác dụng thông cống nghẹt như ban đầu? Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả của bột thông cống khi bị vón cục? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về bản chất, nguyên nhân, tác động và giải pháp liên quan đến vấn đề này, giúp người đọc có cái nhìn toàn diện và đưa ra quyết định sử dụng hợp lý.

Đặc điểm hóa học và cơ chế hoạt động của bột thông cống

Bản chất hóa học của bột thông cống

Bột thông cống chủ yếu được cấu thành từ các hợp chất có tính kiềm mạnh như sodium hydroxide (NaOH, hay còn gọi là xút ăn da), potassium hydroxide (KOH), cùng một số phụ gia như sodium carbonate (Na2CO3), chất tạo bọt, chất xúc tác phân hủy hữu cơ. Theo khảo sát của Viện Hóa học Việt Nam năm 2022, hơn 90% các sản phẩm bột thông cống trên thị trường có thành phần chính là NaOH với hàm lượng dao động từ 60-85%. Các hợp chất này khi tiếp xúc với nước sẽ tạo ra phản ứng hóa học mạnh, sinh nhiệt và phân hủy các chất hữu cơ như mỡ, tóc, thức ăn thừa, giấy vệ sinh, giúp thông thoát đường ống hiệu quả.

Cơ chế phân hủy chất thải của bột thông cống

Khi bột thông cống được hòa tan trong nước, các ion hydroxide (OH-) sẽ tấn công liên kết peptide, ester, glycosidic trong các phân tử hữu cơ, phá vỡ cấu trúc của chúng thành các phân tử nhỏ hơn, dễ tan trong nước. Quá trình này diễn ra mạnh mẽ hơn khi nhiệt độ tăng cao do phản ứng sinh nhiệt của NaOH. Ngoài ra, một số sản phẩm còn bổ sung enzyme hoặc chất xúc tác sinh học để tăng tốc độ phân hủy các chất hữu cơ cứng đầu. Theo nghiên cứu của Đại học Bách Khoa TP.HCM năm 2021, hiệu suất phân hủy chất hữu cơ của bột thông cống đạt tới 92% sau 30 phút tiếp xúc khi được hòa tan hoàn toàn trong nước.

Xem thêm cách sử dụng bột thông cống tại nhà cực đơn giản.

Nguyên nhân và biểu hiện của hiện tượng bột thông cống bị vón cục

Nguyên nhân dẫn đến bột thông cống bị vón cục

Hiện tượng bột thông cống bị vón cục thường xuất phát từ các nguyên nhân chủ yếu sau:

• Độ ẩm không khí cao: Bột thông cống có tính hút ẩm mạnh. Khi tiếp xúc với không khí ẩm, các hạt bột sẽ hấp thụ hơi nước, kết dính lại với nhau tạo thành các khối vón cục.
• Bảo quản không đúng cách: Để bột ở nơi ẩm thấp, không đậy kín nắp hoặc bao bì bị rách, thủng sẽ khiến bột nhanh chóng bị vón cục.
• Chất lượng sản phẩm kém: Một số sản phẩm giá rẻ, không rõ nguồn gốc có thể pha trộn thêm tạp chất hoặc không kiểm soát tốt độ mịn của bột, dễ gây vón cục ngay từ khi mới mua về.
• Thời gian bảo quản lâu: Bột thông cống để lâu ngày, đặc biệt là sau khi đã mở bao bì, sẽ dần hút ẩm và vón cục dù được bảo quản tương đối tốt.

Biểu hiện nhận biết bột thông cống bị vón cục

Bột thông cống bị vón cục có thể nhận biết qua các dấu hiệu như: bột không còn tơi xốp, xuất hiện các khối cứng hoặc mềm, khi bóp nhẹ không tơi ra mà dính lại thành từng mảng lớn nhỏ khác nhau. Một số trường hợp, bột chuyển màu sẫm hơn hoặc có mùi lạ do phản ứng với độ ẩm hoặc các tạp chất trong không khí.

Tác động của hiện tượng vón cục đến hiệu quả thông cống

Ảnh hưởng đến khả năng hòa tan và phân hủy chất thải

Khi bột thông cống bị vón cục, khả năng hòa tan trong nước giảm đáng kể. Theo thử nghiệm của Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 (Quatest 3) năm 2023, thời gian hòa tan hoàn toàn 100g bột thông cống nguyên chất trong 1 lít nước là 2 phút, trong khi bột bị vón cục mất tới 8-12 phút, thậm chí có trường hợp không tan hết mà lắng cặn dưới đáy. Việc hòa tan kém khiến các ion hydroxide không được giải phóng đầy đủ, làm giảm hiệu quả phân hủy chất hữu cơ trong đường ống.

Giảm hiệu suất thông cống và nguy cơ gây tắc nghẽn nặng hơn

Bột bị vón cục khi đổ vào đường ống có thể không phân tán đều, dẫn đến hiện tượng bám dính thành khối ở một vị trí, không lan tỏa khắp khu vực bị tắc. Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả xử lý mà còn có nguy cơ tạo thành một “nút thắt” mới, đặc biệt trong các đường ống nhỏ hoặc có nhiều đoạn gấp khúc. Theo thống kê của Công ty Thoát nước Đô thị TP.HCM, trong năm 2022 có tới 17% trường hợp tắc cống do sử dụng bột thông cống vón cục không đúng cách, khiến tình trạng tắc nghẽn trở nên nghiêm trọng hơn.

Thay đổi tính chất hóa học và nguy cơ phản ứng phụ

Bột thông cống bị vón cục lâu ngày có thể xảy ra các phản ứng hóa học với hơi nước hoặc tạp chất trong không khí, làm giảm nồng độ hoạt chất chính (NaOH, KOH). Một số trường hợp, bột còn sinh ra các hợp chất phụ như sodium carbonate, sodium bicarbonate, làm giảm tính kiềm mạnh cần thiết cho quá trình phân hủy chất thải. Ngoài ra, nếu bột bị nhiễm tạp chất hữu cơ, khi tiếp xúc với nước có thể sinh ra khí độc như amoniac, gây nguy hiểm cho người sử dụng.

So sánh hiệu quả thực tế giữa bột thông cống nguyên chất và bột bị vón cục

Một thử nghiệm thực tế do nhóm kỹ thuật của Công ty Môi trường Xanh thực hiện vào tháng 3/2024 cho thấy: khi sử dụng 200g bột thông cống nguyên chất để xử lý đường ống tắc nghẽn do mỡ và tóc, thời gian thông thoát hoàn toàn là 45 phút, tỷ lệ thông thoát đạt 93%. Trong khi đó, cùng lượng bột nhưng đã bị vón cục, thời gian xử lý kéo dài tới 2 giờ, tỷ lệ thông thoát chỉ đạt 55%, thậm chí phải lặp lại quy trình 2-3 lần mới đạt hiệu quả tương đương.

Tìm hiểu thêm dịch vụ thông cống nghẹt Thủ Dầu Một chất lượng cao.

Giải pháp khắc phục và lưu ý khi sử dụng bột thông cống bị vón cục

Cách xử lý bột thông cống bị vón cục trước khi sử dụng

Nếu phát hiện bột thông cống bị vón cục nhẹ, có thể áp dụng một số biện pháp sau để cải thiện khả năng hòa tan và hiệu quả sử dụng:

• Nghiền nhỏ bột vón cục: Dùng chày, cối hoặc dụng cụ nghiền để tán nhỏ các khối bột, giúp tăng diện tích tiếp xúc với nước khi sử dụng.
• Hòa tan trước với nước nóng: Đổ bột đã nghiền vào nước nóng (60-80°C), khuấy đều cho đến khi tan hoàn toàn rồi mới đổ vào đường ống. Nước nóng giúp tăng tốc độ hòa tan và phản ứng hóa học.
• Lọc bỏ cặn lớn: Nếu còn cặn không tan, nên lọc bỏ để tránh làm tắc nghẽn thêm cho đường ống.

Lưu ý khi sử dụng bột thông cống bị vón cục

Khi buộc phải sử dụng bột thông cống đã bị vón cục, cần lưu ý các điểm sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả:

• Không sử dụng cho các đường ống nhỏ, nhiều đoạn gấp khúc hoặc đã từng bị tắc nghẽn nặng.
• Không đổ trực tiếp các khối bột lớn vào đường ống mà phải nghiền nhỏ, hòa tan trước.
• Luôn đeo găng tay, khẩu trang và kính bảo hộ khi thao tác để tránh tiếp xúc với hóa chất mạnh.
• Không trộn lẫn với các hóa chất khác (axit, chất tẩy rửa) để tránh phản ứng phụ nguy hiểm.
• Nếu sau 1-2 lần xử lý mà không đạt hiệu quả, nên chuyển sang phương pháp cơ học hoặc gọi dịch vụ hút bể phốt, thông tắc cống chuyên nghiệp.

Biện pháp bảo quản bột thông cống tránh vón cục

Để hạn chế tối đa hiện tượng vón cục, cần tuân thủ các nguyên tắc bảo quản sau:

• Bảo quản bột ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và xa nguồn nước.
• Đậy kín nắp hoặc miệng túi sau mỗi lần sử dụng, có thể cho thêm gói hút ẩm vào hộp đựng.
• Không để bột tiếp xúc lâu với không khí, sử dụng hết trong vòng 3-6 tháng sau khi mở bao bì.
• Lựa chọn sản phẩm của các thương hiệu uy tín, có bao bì chống ẩm tốt và hạn sử dụng rõ ràng.

Những lưu ý về an toàn và môi trường khi sử dụng bột thông cống

Rủi ro về sức khỏe khi sử dụng bột thông cống bị vón cục

Bột thông cống, đặc biệt là khi bị vón cục và có thể đã xảy ra phản ứng phụ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe người sử dụng. Theo cảnh báo của Bộ Y tế năm 2023, tiếp xúc trực tiếp với NaOH hoặc KOH có thể gây bỏng da, tổn thương mắt, kích ứng đường hô hấp. Nếu bột bị vón cục lâu ngày, sinh ra khí độc hoặc hợp chất phụ, nguy cơ ngộ độc càng cao. Do đó, luôn tuân thủ các biện pháp bảo hộ cá nhân và thao tác trong không gian thông thoáng.

Tác động đến môi trường và hệ thống thoát nước

Việc sử dụng bột thông cống bị vón cục không chỉ làm giảm hiệu quả xử lý mà còn có thể gây hại cho hệ thống thoát nước và môi trường. Các khối bột không tan có thể lắng đọng, tích tụ trong đường ống, gây tắc nghẽn kéo dài, thậm chí làm hỏng đường ống nếu sử dụng với tần suất cao. Ngoài ra, lượng hóa chất dư thừa thải ra môi trường có thể ảnh hưởng đến vi sinh vật có lợi trong hệ thống xử lý nước thải, gây mất cân bằng sinh thái.

Khuyến nghị sử dụng bột thông cống hiệu quả và an toàn

Để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi sử dụng bột thông cống, đặc biệt là khi sản phẩm có dấu hiệu vón cục, người dùng cần:

• Kiểm tra kỹ tình trạng bột trước khi sử dụng, ưu tiên dùng bột còn tơi xốp, nguyên chất.
• Không sử dụng bột đã vón cục nặng hoặc có dấu hiệu biến chất, đổi màu, mùi lạ.
• Tuân thủ đúng liều lượng, hướng dẫn của nhà sản xuất, không lạm dụng hóa chất.
• Kết hợp với các biện pháp cơ học (dây lò xo, pittong) khi cần thiết để tăng hiệu quả thông cống.
• Liên hệ dịch vụ chuyên nghiệp nếu gặp tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng, kéo dài.

Tham khảo ngay đơn vị hút hầm cầu TPHCM uy tín đáng tin cậy hàng đầu.

Tổng kết

Bột thông cống bị vón cục là hiện tượng phổ biến nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro về hiệu quả xử lý và an toàn khi sử dụng. Việc hiểu rõ nguyên nhân, tác động và các giải pháp khắc phục sẽ giúp người dùng chủ động hơn trong việc bảo quản, sử dụng sản phẩm, đồng thời đảm bảo hiệu quả thông cống tối ưu và an toàn cho sức khỏe, môi trường. Để tránh những hậu quả không mong muốn, cần lựa chọn sản phẩm chất lượng, bảo quản đúng cách và tuân thủ các khuyến nghị của chuyên gia trong quá trình sử dụng.

Hotline/Zalo: 0975.679.055